Reis naar de Somme - deel 2


Ga direct naar deel: 1 | 2 | 3 | 4 | 5


Scheepvaart

Wat ons opvalt is dat de contacten met de beroepsschippers wat stroever lijken te worden. Aan de grens merkten we al een hoop heibel op, omdat de schippers daar nu 2 x zoveel moeten betalen per ton/kilometer. Dan hoor je ze over de marifoon een scheldkannonade beginnen tegen de VNF (franse kanaalbeheerder) en onderling gaat dat in rap frans van dik hout...

Waar ze tevens een beetje over gebelgd zijn is dat nu de watersport ook moet betalen de rechten wat anders liggen dan voorheen. Vroeger hadden de heren altijd voorrang maar nu de overheid ontdekt heeft dat varende toeristen veel geld in het laatje brengen is de aandacht meer verlegd naar een kanaalstelsel ten dienste van de waterrecreatie. Op die wijze wordt het land ook gepromoot op beurzen in het buitenland.
Nu hebben de beroepsvaart en wij dezelfde rechten, dus geen voorrang meer bij de sluizen voor die dikke schepen. En dat geeft natuurlijk af en toe de nodige wrijving. Wij hebben gelukkig weinig last omdat we geen "witte" boot varen en wat meer in het traditionele spitsenklimaat thuishoren. (spits is 250 tons vrachtschip)

De kosten

Rustpunt langs de oever Gisteravond weer een discussie gehad met een camper die op "mijn" grasje wilde staan. ik stuurde hem al naar de camping maar ja, een hollander wil niet betalen dus zij wilden "vrij" staan. Tenslotte een compromis gevonden en hij stond hiernaast. Zij gaan ervan uit dat er een hoop gedaan wordt voor de bootjes en dat dat allemaal gratis is.

Ik heb hem dus even uit de droom geholpen en gevraagd wat hij dan wel betaalde om hier rond te rijden. Niets dus! (behalve snelwegtol) Wij betalen voor een 30 dagen kaart (vergelijkbaar met onze 60 dagen kaart voor aanhangers) 1300 FFranks = dik 400 gulden. Daarvan worden onder andere aanlegplaatsen aangelegd en tot onze verbazing wordt er weer wat aan onderhoud gedaan langs de vaarwegen.

Hoogwater schade

Over onderhoud gesproken.. Onderweg naar 'boven' zagen we omvangrijke reparatiewerken naar aanleiding van de twee achtereenvolgende hoogwaterperioden van de laatste jaren. Bijvoorbeeld bij Revin en Montherme was de hele zaak weggespoeld! Alleen de stenen sluismuren stonden er nog. Nu zijn er overal nieuwe dijken aangelegd en bij Charleville is een afwaterings kanaal gegraven met stuw om nog een ramp te voorkomen. de hele stad heeft blank gestaan in januari 95.

En ze hebben nu ook geleerd dat water veel sterker is dan je denkt en je kunt het wel een tijdje tegenhouden, maar eens wordt de druk zo groot dat de dijken bezwijken. Daarom is de dijk opgehoogd tot een bepaald punt en er is dan een soort "overloop" gemaakt waardoor het water via een gecontroleerde uitgang weg kan zonder alles wat er in de weg staat te verwoesten. Slimme jongens hoor die fransen om dat na 150 jaar kanaalbouw nu pas te snappen ;-))

rsutige ligplek onderweg Wij vertrekken dan maar weer omdat ik anders het gevoel krijg dat we vastgroeien in het kanaaltje. Het kanaal is smal en af en toe half overgroeid door bomen en ik moet er niet aan denken een spits tegen te komen op die slechte stukjes. Annelies vraagt waar de indianen blijven ;-)) zo oerwoudachtig is het hier.

Vestingkerkjes.

Af en toe hebben we een prachtig uitzicht op de omliggende heuvels met lieflijke dorpjes en ik maak nog een grapje over die gekke kerkjes die je af en toe ziet. Het lijkt net of het geld op was en er geen toren meer af kon. Verder zien ze er vaak nogal plomp uit met kleine ramen. Wat blijkt nou, het zijn zogenaamde vestingkerken. In bedreigde tijden trokken de dorpsbewoners zich daar terug.Weer wat geleerd. Overigens voedt Annelies me onderweg op met haar door de OU verworven kennis! Goed voor mij ;-)) Trouwens, we varen hier door de streek van Rimbaud en Verlaine. Overal vindt je musea en andere bezienswaardigheden die betrekking hebben op deze figuren uit de Ardennen/Champagne.

Rethel

We komen in Rethel aan en meren af aan een keurig ingerichte kade. voor een tientje heb ik stroom, water en douches en we zien hier aan de kade ook nog de AJJY3 liggen, een gesaneerde spits waarvan we de schipper nog kennen van een vorige reis. hij nam toen heel emotioneel afscheid van ons en zei dat het 'voorbij' was, zijn zwervend leven aan boord van zijn vrachtschip.
Nu woont hij in een huis aan de kade en werkt bij de gemeente. De laatste jaren zijn een 700 tal spitsen gesaneerd omdat ook de fransen aan de europeese eisen moeten voldoen en hun spitsen konden niet meer rendabel aangepast worden. Dan volgt bedrijfsbeeindiging.

Mijn foogels...

En dan de giller van de week! Niet te geloven. Komt er plots een uit de Amsterdamse grachten getrokken varende woonark aangevaren. Met drie bezwete kerels en volgens zeggen op weg naar Marseille. Wat blijkt nou, die kerels hebben in de kroeg een weddenschap aangenomen om naar Marseille te varen en moeten op 1 september weer terug aan de tap staan.
Simpel vraagje van mijn kant waarom ze dan in godsnaam langs deze route varen omdat ze helemaal de verkeerde kant uitgaan.. Stomme koppen kijken je aan.. Nou ja, laat maar.

Bovendien horen ze te weten dat je helemaal niet zo maar naar Marseille kunt varen omdat je dan over zee moet om het laatste stuk van Port St Louis aan de Rhone naar Marseille te varen. Dat is zo sinds de laatste rivierverbeteringswerken zijn uitgevoerd.

Maar goed, zit die ene gek te blaten over 'mein foogels, mein fissies'.. Wat is aan de hand? hebben ze alle vissen en vogels ondergebracht in de woning van een van hen en een oude baas de sleutel gegeven om af en toe te voederen en zo. Krijgt die vent de deur niet open. Nu willen ze naar Reims om een auto te huren en naar huis te rijden om even voor te doen hoe die sleutel draait! Hoe krijg je het voorelkaar.

Spoorwegen


sluis met bloemen We zijn hier dus in de graanstreek. Rethel is een soort hoofdplaats vanwaar vroeger de graanhandel en het vervoer werden geregeld. Het lag hier altijd stampvol met wachtende spitsen die op toer stonden en eenmaal aan de beurt naar de laadplaats vertrokken. Daar werden ze gevuld met 250 ton graan en de reis naar Belgie of Nederland begon.
Als retourvracht werd vaak fosfaat voor de kunstmestindustrie meegenomen. Nu is die hele vrachtvaart dood. De zwaar gesubsidieerde spoorwegen legden een stukje rails tot aan de silo en de schipper had het nakijken. Nu vaart er nog maar een enkele spits die bij een silo laadt die niet op het railnet is aangesloten. Jammer, maar eigenlijk eigen schuld. De schippers hebben de vooruitgang en modernisering hier gedwarsboomd met stakingen en zo en de overheid heeft toen het railvervoer fors gestimuleerd. Zo zie je maar, de vooruitgang kun je niet tegenhouden.

Berry au Bac

Berry au Bac Hier maken we vast op het kruispunt vanwaaruit je kunt kiezen tussen de oost-west vaart of zuid naar Reims. Berry is altijd een ontmoetingsplaats geweest voor de spitsenvaart. Nu is alles vergane glorie. Op de hoek staat nog het oude scheepswinkeltje waar vroeger niet alleen vers brood en zo verkocht werd maar ook alle spullen die op een schip nodig zijn voor onderhoud.

Gezien de hitte gaan we niet naar Reims. we zijn daar al twee keer geweest en het nadeel bij deze temperaturen is dat het verblijf in de haven verre van aangenaam is. De herrie van de twee zesbaans autosnelwegen is enorm en buiten aan dek kun je geen woord met elkaar wisselen. Echt iets voor koeler weer. Mooie stad overigens, een van onze favorieten. Al eens de Benedictijnse Bibliotheek gezien?

Hier meert de Dansende Simon af met nog een wit jacht ('comfortcontainer' in de volksmond). De man is aardig en verteld welke route hij wil gaan doen.
Ik krab maar even achter het oor maar dan blijkt waarom. De andere vrouw heeft tunnelangst en wil alleen maar een route varen als er geen tunnel inzit. Nou dan ben je wel even onderweg dus. Maar dat wilde ze ook weer niet want de kinderen en de kleinkinderen.
En ik zie die man mij met zo'n blik aankijken.... Tja.. mannen zijn nou eenmaal zwervers en vrouwen.., pardon,.. sommige vrouwen dus, die moeten altijd in de buurt van de kinderen zijn. Ik zeg nog " weet je hoe blij die kinderen zijn dat je eindelijk eens een eindje uit de buurt bent...". Werd dus niet in dank afgenomen ;-))

Langs de oevers.

Al varend door het kanaaltje wat evenwijdig aan het riviertje de Aisne loopt zien we ontzettend veel bloemen langs de oevers. Soms hele velden met iets geels, ik vermoed resten koolzaad of zo en veel klaprozen en iets dat op margrieten lijkt. Ik heb er niet zo'n verstand van eigenlijk. Mooi is het wel, puur natuur. Kijk je dan nog even verder dan zie je ineens stukken treinrails daaronder verborgen. Ga je dan echt geinteresseerd zoeken dan zie je een kilometers lang vervallen spoortraject met een vreemde spoorbreedte. Het is namelijk smalspoor en werd gebruikt door electrische loc's die de schepen door de kanalen trokken.

treintje Dat hele gedoe, het 'jagen' zoals dat heet heeft mijn interesse en ik zoek altijd naar sporen uit die periode. Weet je dat er in de Elzas nog hele trajecten liggen die goed bewaard zijn gebleven en waar zelfs de treinremises nog hier en daar overeind staan? Ik heb daar gevaren en veel foto's gemaakt, zelfs van complete loc's die stil stonden te vergaan in oude vervallen loodsen.

In den beginne werden de schepen getrokken door paarden die 's avonds op stal werden gezet in een ruimte midscheeps.
Later richtten enkele slimmerikken bedrijfjes op (bestaat nog hier en daar) die de schepen met electrische treintjes door de kanalen trokken.
Zo ook voor de vaart door lange tunnels. Daar bestaan nog steeds een paar bedrijven die een electrische kettingsleepboot exploiteren om een konvooi door de kilometers lange tunnels te trekken.
Wij zijn al eens door St Quentin en Mauvages gegaan. Voor mij hoeft het niet hoor dat konvooi. Je wordt als een jojo door die donkere tunnel gesleurd en je hebt altijd wel schade.

Vailly sur Aisne

We lopen al tegen de 20e juni aan en dat betekent hier 'Fete de la musique'. Je ziet dan in bijna elk behoorlijk plaatsje een samenscholing van fanfares en korpsen, majorettes en noem maar op.
Hier is nu een 'fete patrimone' of zoiets. Ik zie een kermis met de botsauto's zowat in de kerk. Alles stampvol met kraampjes en zo. Moet 's avonds heel gezellig zijn en gelukkig liggen wij wat verderop. Geen last dus van de onvermijdelijke jongelui.

Chemin des Dames.

Hier in Vailly vindt je nog van alles uit de Grande Guerre. De oorlog van 14/18, de enige echte oorlog volgens de fransen.
Er is hier een duits soldatenkerkhof en ik sprak een inwoner die me vertelde over de grotten waar zo ontzettend gevochten is. en dan de aanvoerroute, de Chemin des Dames, een beroemde route waarlangs alle oorlogsvoorraden werden aangevoerd.

Ach, overal in deze streek vindt je wel iets wat aan die tijd herinnert. En natuurlijk heeft elk plaatsje, hoe klein ook, op het plein voor de 'Mairie' een of ander afgrijselijk monument voor de gevallenen. Wat opvalt is al die kleurige bloemen waarmee de mairie en het monument zijn opgesierd. Bloemen zijn hier heel belangrijk en er wordt een vermogen aan gespendeerd want bloemen zijn erg duur hier zag ik op de markt.

Chateau Porcien

Overigens zijn we net langs Ch Porcien gevaren. Dat is een plaats waar vroeger de romeinse weg van Keulen naar Reims de rivier de Aisne kruiste. Er was ook een haven.
Vroeger, voor het kanaal gebouwd werd was de Aisne inderdaad redelijk bevaarbaar. Ik zag ergens nog resten van een sluisje in de bedding.
Waar was dat ook alweer, even denken,.. boven Parijs in Rogny heb ik ook een sluizentrap gezien uit 1640!

In die tijd was men dus al aktief op het gebied van waterwerken. De afmetingen van de scheepjes waren alleen een stuk kleiner dan nu natuurlijk. En in het Canal du Centre vond ik eens een oude kanaalarm, helemaal compleet met een verrotte houten spits erin. Ik keek mijn ogen uit. Of de tijd daar had stilgestaan.

In het achteronder heb ik nog een echte koperen peilschaal liggen afkomstig van een houten spits. Ik moet dat ding nog een keer poetsen en op een mooie houten plank schroeven.
Absoluut origineel en minstens 100 jaar oud. Met gevaar voor eigen leven gestolen van een wrak in Abbecourt. En zo gaat dat in het leven.

Watertekort

sluisje De waterstand in de kanalen is altijd een factor waar je terdege rekening mee moet houden. Door de aanhoudende droogte van de laatste maanden zijn de stuwmeren die het kanaalstelsel van water moeten voorzien beangstigend gedaald.
Op de sluis hing al een "Avis a la batellerie" (scheepvaartbericht) waarin werd medegedeeld dat wegens watergebrek de sluizen met wachttijden van 1 uur werden bediend en dat er konvooien moeten worden gevormd om maximaal gebruik te maken van het beschikbare schutwater.

Dat geldt ook voor het Canal des Ardennes waar wij net doorheen zijn. Verder is een stuk van de Boven Somme bij Ham voor ons onbevaarbaar vanwege een beschikbare waterdiepte van slechts 1m30!
Zullen we dus toch een stuk Canal du Nord moeten pakken, jammer. Verder ligt de scheepvaart boven Parijs stil omdat een van de grote sluizen defect is. Daar liggen al heel wat nederlandse jachten te wachten die op weg waren naar het aquaduct van Briare (ir Eiffel).

Viswedstrijd.

Het is nu ook de tijd voor de viswedstrijd! Vissen is iets wat elke fransman en -vrouw dag en nacht bezig schijnt te houden. hele families bevolken het jaagpad in het weekend met hond, kind en barbeque. Pa en ma vissen, de kinderen lopen te klieren en de barbeque walmt van de vette " saucisson de porc" en schouderkarbonades. En als ze nou nog wat zouden vangen....

Vriend Krijn van dat tankbootje wat ik eerder schreef, had een echte viswedstrijd meegemaakt. Alle hengels zwiepten na een startschot van een jachtgeweer hun dobber naar de overkant en vissen maar.
Na afloop worden de duimnagelgrote visjes met een brieveweger gewogen door de burgemeester, compleet met sjerp en zo en de fanfare schettert van je hoempapa!
Dan de prijsuitreiking! Ik heb het zelf ook al langs het kanaal gezien. Bekers, groot en foeilelijk, worden aan de winnaars uitgereikt en ik dacht dat er evenveel bekers als deelnemers waren ;-)
En dan allemaal achter de fanfare aan de kroeg in. Ze zijn net zo gek als bij ons.

Milieu.

Op dat gebied zijn ze gelukkig hier nog niet zo ver. Ik wordt nog niet achtervolgd wanneer ik met een kwast over dek loop.
Toch pakken ze een en ander wat slimmer aan dan bij ons. Ik kan bijv. mijn afgewerkte olie hier overal kosteloos in een depot zetten. En soms blijkt er iemand te zijn die een monster neemt en mijn vaatje vervolgens doodleuk oplaadt en voor zijn tracteur gebruikt.

Het is ook overal opvallend schoon. Tenminste, mijn mening dus. In tegenstelling tot Belgie is het water hier schoon, weinig zwerfvuil en overal 'poubelles' waar je je huisvuil in kunt deponeren. Het gras langs de kanalen wordt netjes gemaaid en opgehaald ipv in het kanaal gekieperd.
Toch kan het wel eens goed fout gaan. Op weg naar Soissons waar we wilden afmeren voeren we door een dikke oliebrei.
De vlek was ongeveer een kilometer lang en van oever tot oever.
Annelies steigerde meteen en wilde niet aanleggen omdat de vlek geheid met de stroom naar de stad zou drijven.
Eerdere ongunstige ervaringen zorgden ervoor dat we maakten dat we wegkwamen. Je kunt in zo'n geval niet slapen van de stank en loopt de hele dag met een dikke keel rond.

Nou is het overslaan van Soissons geen ramp. Saaie stad met veel vandalisme en zwervers die tegen betaling 'je boot bewaken'.
We zijn hier al eerder 'wijs' geworden en varen door naar Vic sur Aisne waar de Poste Restante ligt te wachten!