Gedenken
's Middags pak ik de fiets en sjouw de berg op om naar het 'point de vue' te gaan van waaruit ik een werkelijk schitterend uitzicht heb over de meren en de heuvels in de verte. Ik zit hier vrij hoog, nota bene tussen de friese stamboek koeien!, en zie diep beneden me het kanaal en het dorpje en tussen de bomen zie ik ons bootje liggen. Net madurodam.Overigens, had ik al gezegd dat de 'Baron Rouge' de beroemde vliegenier uit de eerste WO (Manfred von Richthofen) hier in de buurt begraven ligt? Zijn felrode driedekker Fokker was door iedereen gevreesd. Hij heeft veel tegenstanders neergehaald. Uiteindlelijk is hij zelf aangeschoten en naar beneden gekomen.
Hij is door de Australiërs met militaire eer begraven en staat een monument. Zodra ik in Peronne ben neem ik de tijd om het 'Historial de la Guerre' te bezoeken om een indruk te krijgen van dat deel van de geschiedenis.
Daarnaast kun je hier ook de begraafplaats van de Chinezen vinden. Hoezo Chinezen??
In WO I waren hier veel soldaten van het Britse Gemene Best en de Chinezen waren spoorwegvaklieden bij uitstek.
Zij bouwden de smalspoorlijntjes van de haven in St Valery naar het steeds verder oprukkende front. En ze gingen bij tijd en wijle ook dood, vandaar die Chinese begraafplaats.
Klem gevaren
Na een heerlijk oponthoud in Cappy met zijn 'Petit Train' nemen we de draad weer op en zijn van plan naar Peronne te varen waarvandaan we weer het Canal du Nord pakken.Maar eerst moeten we de Somme uit en dat geeft weer onverwachte problemen. Wat is er nu weer aan de hand? In de laatste sluis kunnen we niet verder. er ligt een geladen spits in het geultje met een touw in zijn schroef. De vrouwelijke sluiswachter heeft de 'plongeurs ' van de brandweer al gebeld en die komen in de namiddag om de schroef weer vrij te maken.
Daar willen wij niet op wachten dus.. probeer ik erlangs te komen. Ik schat dat er met een beetje geluk wel een paar meter over is in het wel zeer smalle kanaal. Langzaam schuif ik tegen de spits aan en haal nog even de banden binnenboord om weer een paar centimeter te winnen. Maar helaas, we lopen gewoon klem tussen de kanaalbodem en de spits en het hele spul zit vast.
Dan maar met een beetje geweld denk ik en dat is natuurlijk fout. Maar ja, we schuiven weer een meter verder en dan graaft de schroef zich met veel kabaal in de stenen. Er zit niets anders op dan te wachten tot het water weer terugloopt en dan achteruit de sluis weer in waar ik na het wegscheppen van wat dode vis naar de schroef duik.
Wel wat beschadigingen aan de toppen maar niet dramatisch gelukkig. Wel met een mes de vislijnen uit de schroef gesneden want die kunnen in de afdichting kruipen en dat is niet leuk.
Trouwens, weten jullie wat het gekste voorwerp is dat ik ooit uit de schroef heb losgeneden? Een B H ! Juist ja, waar komt dat ding nou vandaan zou je zeggen...
Goed, dat vrouwtje op de sluis schreeuwt even later naar de spits dat de duikers komen maar.. "c'est pas gratuit.." en dat doet schijnbaar wonderen want na een halfuurtje heeft de schipper zelf het touw kunnen wegsnijden en kunnen we weer verder. Zo zie je maar, als het geld gaat kosten gebeuren er soms wonderen.
Peronne
Dan bereiken we weer de monding van de Somme en moeten weer nauwkeurig in het geultje zien te varen om het Canal du Nord te bereiken. Ik taxeer voorzichtig de situatie en vaar volgens de aanwijzingen in een bocht op de naar ik denk juiste afstand van de oever.Maar nee hoor.. het geluk laat ons in de steek en we lopen eerst aan bakboord op de bank, schuiven door naar stuurboord en zo waggelen we als een dronken eend langs de zandbank. Maar we komen er uit en pakken het eerste de beste kademuurtje om de koeling weer door te pompen om het slib weg te werken. Hele wolken modder zie ik onder water uit de standpijp komen!
In Peronne, een paar kilometer verder is ons plaatsje nog vrij en we meren weer goed vast achter de Duinkerkse spits die nog steeds vakantie ligt te houden. Even bijpraten en ik stap op de fiets naar het museum.
Het museum is gevestigd in een 12e eeuws fort, of tenminste wat daar nog van over is. De twee torens zijn gerestaureerd en erachter ligt een hele nieuwe moderne ruimte. De eerste fortificatie is uit 850 en was tegen de invallen van de Noormannen bedoeld. Later zijn dan de stenen torens gebouwd. Hier was alles plat na WO I en in het museum krijg je een goed beeld van de situatie in de streek. Wat ik erg goed vond is het systeem van exposeren van de parallel lopende gebeurtenissen in drie landen tegelijk, Engeland, Duitsland en Frankrijk.
Er is enorm veel te zien, in voorwerpen, kaarten en boeken, schilderijen en op een 60 tal! monitoren verspreid door de zalen kun je stukken authentieke film bekijken.
Arleux
Na een dagje Peronne staan we vroeg op want we moeten weer een knaller van de dagje maken. Het tweede deel van dat vervelende saaie kanaal met een tunnel van 4500 meter. Daar gaan we dan en om half negen sluiten we aan achter een lege spits en sukkelen de hele dag door. Sluis in, sluis uit. Het landschap is overigens best wel aardig met lage lange hellingen, eindeloze graanvelden en hier en daar een dorpje. We bereiken de tunnel en hebben geluk. Geen wachttijd en we kunnen er zo in. Het is een brede (8 meter) en redelijk verlichte tunnel met in het midden een 'gare central' waar twee schepen elkaar kunnen passeren. Alles met verkeerslichten geregeld. Heel eigenaardig gevoel geeft dat, een ander schip tegenkomen in een tunnel en daarna ieder weer de smalle pijp in op weg naar het daglicht. Gelukkig is er een centrale afzuiging die de uitlaatgassen afzuigt anders zou het niet te harden zijn! Maar goed, bijna twee uur later zitten we opgelucht in de frisse lucht en bereiken de schippersplaats Arleux. Hier liggen tientallen lege spitsen op lading te wachten en er is een tankstation wat betere tijden heeft gekend. Best een aardig plaatsje en ik fiets even naar het museum wat in een oude spits is ondergebracht die midden in het dorp staat. Ik zoek naar foto's van vroeger dagen maar praktisch niets te krijgen. wel weer die turfstekers en zo. Het is trouwens overal bijzonder moeilijk om oude foto's te pakken te krijgen. Soms tref je een plaatselijke fotograaf aan die in het archief van zijn vader nog wat kan vinden! Maar begin daar maar eens aan.Kolen en industrie
Vanuit Arleux kachelen we op ons gemakje door een groot en breed kanaal dat voor grote schepen geschikt is. Het heet dan ook 'Canal grand gabarit' en maakt gebruik van de Deule, de Leie en zo. We hebben een mooie kaart van het Conseil General gekregen met alle nieuwe ligplaatsen erop aangetekend. Maar zoals gebruikelijk in dit land is het papier geduldig en de plannen zijn mooi maar de praktijk is net even anders! We willen de vieze industrie vermijden dus niet naar Lille en snel door Douai op weg naar het westen.
Deze streek staat bekend om zijn drugscene en de drugslijn met Rotterdam. De vroeger welvarende industrie is ingestort en er heerst veel werkeloosheid en voor de jongeren is er geen toekomst. We worden door andere watersporters gewaarschuwd bepaalde plaatsen te mijden voor onze eigen veiligheid.
Lens
Bereikbaar via het Canal der Lens en ik weet dat er hier veel koper verscheept wordt. Bovendien is het zo'n beetje het centrum van de kolenindustrie.Op de kaart staat een steiger met alle voorzieningen in lens en we toekelen er naar toe. Bij de ingang van het kanaal aangekomen zien we in de verte de steiger al liggen en willen er naar toe varen. nee hoor... we lopen direct vast in een vieze stinkende pikzwarte blubber die ons de lust ontneemt om verdere pogingen te wagen. Overal drijven de onvermijdelijke plastic flessen en vuilniszakken.
Dan maar terug en aan de kade langs het grote kanaal vastgemaakt bij een heel aardig dorpje waar we met plezier een dagje blijven. Alles is hier groen. met steun van de EG is de zwarte kolengruisomgeving omgetoverd in -een- gigantisch groen park met bankjes en zo. Maar wij weten inmiddels dat de fransen heel goed zijn in camouflage en jawel hoor... even krabben en de rotzooi komt weer boven. bij ons zou dat wel even anders gaan, zo'n sanering.
La Bassee
Eind Juli zwoegen we door een oude zijarm van het grote kanaal naar het plaatsje La Bassee. Hier zou een steiger moeten zijn met water en electra. Na een zeer spannende vaart over de bodem van het bijna dichtgeslibte kanaaltje meren we in een wolk van giftige zwarte olieachtige drab af aan de steiger. Na een uurtje is het water tot rust gekomen en de stank weggewaaid!De steiger wordt net provisorisch gerepareerd door een paar gemeente mensen en die vertellen me doodleuk dat er zelfs geen waterkraan meer is. Alles door de jeugd vernield!
"Op naar de volgende teleurstelling" zegt Annelies wanneer we de volgende dag doorvaren. "Wat een ongelooflijk zootje, hier ga je niet voor je lol heen!"
Arques
De telefoon meldt zich 's avonds en mijn broer en zus met de respectievelijke gezinnen willen op de terugweg van hun vakantie bij ons langs komen. Daarom zoek ik een wat ze hier noemen 'base nautique' op waar ik hoop een grasveld en zo te vinden om de kinderen bezig te houden. In een stad liggen is niet leuk voor ze.
In Arques bij St Omer vinden we een hele goede ligplaats voor een schandalige prijs, maar goed. De familie.....
Reuze gezellig om de hele meute te ontvangen en in de schaduw onder een boom praten de ouderen even bij. Ze hebben samen een huis gehuurd aan de baai van de Seine ergens bij le Havre in de buurt. Is erg goed bevallen en was zeer betaalbaar.Inmiddels komt er een engels stel binnen op weg naar huis en het is weer lachen geblazen. Hij heeft net als ik geprobeerd om St Omer met zijn mooie haven te bereiken maar dat lukte niet en als hij dan ook nog problemen met een franse sluiswachter heeft zegt hij woedend." They are not only stupid but also incompetent!.The bridge of St Omer is rusted solid, I can't even enter the canal!"
"No wonder they lost the battle of Trafalger!"
Zo, daar moeten ze het dan maar mee doen! Ik zeg hem maar even dat ik in de haven een baggermolen heb gezien en de baggeraars vertelden me dat er nu maar 30 cm water staat, daar lopen je laarzen niet eens van vol. Maar, volgend jaar of zo (normalement) zouden we dus met 1m80 naar St Omer kunnen.
Droogte
Wij plannen de verdere route en moeten wel erg rekening gaan houden met de droogte. Het heeft nu al zo lang niet meer geregend dat we hier beneden richting kust en in Belgie ook de nodige problemen verwachten. Je merkt het ook aan het peil in het grote kanaal wat pakweg 20 cm lager staat dan normaal.
Over de radio horen we steeds weer verontrustende berichten over de Maas en het Canal de l'est waar bijna niet meer geschut kan worden. Iedereen wacht op regen.
Wij nemen nu het besluit om eerst naar Calais te gaan en vervolgens niet Gravelines maar Bergues aan te doen. Prachtige vestingstad en het kanaal moet er diep genoeg zijn.
Scheepslift van Fontinettes
Nu we toch in Arques liggen gaan we de oude scheepslift bekijken die nu buiten werking is gesteld en als museum is ingericht. Wij kennen het systeem al van het belgische waar alles nog in vol bedrijf is. Hier slaat echter de rust-roest toe en dat is jammer.
De schepen werden hier 13m13cm omhoog getild in een bak die op een stalen zuiger staat. Het systeem bestaat uit twee bakken en wanneer de ene omlaag gaat drukt die de ander omhoog waarbij bijna geen energie nodig is en water gespaard wordt. De enorme stalen zuigers zien er verroest uit terwijl ze in bedrijf lekker vet moeten glimmen. In iedere bak hebben ze een oude spits geparkeerd.
Het is altijd hetzelfde liedje met die fransen. Ze maken plannen, bouwen iets, openen dat met de fanfare, de burgemeester en de assemblee afgevaardigde en daarna laat iedereen de hele zaak in elkaar zakken.
Alles verwaarloosd door totaal gebrek aan onderhoud. Dat zie je helaas overal.
Net als de politiek,... alleen denken aan de korte termijn!
Ik sprak vorige keer over de 'camouflagetechniek' van de fransen, nou, hier komt er weer een.
Tegenover het haventje van Arques waar we liggen staat een soort stinkende fabriek. Ik weet nu wat dat is!
Het is overdag een 'usine de purification' (afvalwater reiniging) en die stinkt behoorlijk, maar s' nachts gaat de pijp roken en dat ziet men in het donker niet.
Wat daar uit die lage temperatuur vuilverbranding komt doet je de adem inhouden. En het mooiste is dan nog dat dit gebied, de Audomarais, bekend staat om de kwaliteit van zijn groenten! Vooral de bloemkolen die worden gekweekt, letterlijk onder de rook van deze installatie! Zal wel door de dioxinen komen denk ik.
Calais.
Op naar zee! Het Canal de Calais is vrij goed bevaarbaar voor onze diepgang en het water is kristalhelder. Wij kachelen lekker door en meren af aan een kade in het centrum van de stad. Hier is zo veel te zien dat we besluiten een paar dagen te blijven. we liggen prima op schema dus...
We pakken de fiets en storten ons in het veeltalige stadsleven. Engelsen, Fransen, Duitsers, Denen, Nederlanders, Italianen, alles krioelt hier door elkaar heen.
De kanaaltunnel is vlakbij en je kunt er een informatiecentrum bezoeken. Wij bezoeken het prachtige Belfort en ik duik nog even onder in de "Makobunker" om een tentoonstelling te bekijken over de tweede WO en de Atlanticwall.
Heel indrukwekkend en gewoon teveel voor een middagje. Maar als je die verwoestingen op oude foto's ziet dan begrijp je niet dat ze het weer zo netjes opgebouwd hebben.
De Haven
Natuurlijk fietsen we naar de haven en het strand. er staat een stevige wind maar de zon schijnt en we zien de veerboten af en aan varen.De nieuwe katamaranveerboot van Stena vaart net uit en we zien het enorme geweld van het schroefwater en de gigantische snelheid die dat ding kan halen. Je zult wel gordels aanmoeten denk ik. ook de hooverkraft horen we vertrekken.
Dat ding maakt een lawaai als een oordeel en je wordt en zelfs 's morgens door gewekt!
- VOOR 9 FRANC naar de overkant!!
Hoe kan dat?? Er ligt een nederlander bij ons met drie kinderen en die gaat drie maal achter elkaar naar Engeland.
"Geen goedkopere lol voor de kinderen te vinden?" zegt hij.
Zij betalen 9 frank (drie gulden) voor een kaartje en worden met de bus naar de haven gebracht. Dat stappen ze aan boord van de hoovercraft en een half uur en een gratis glas prik later worden ze met de bus op Dover station afgezet.
Zelfde verhaal voor de terugreis. Dus twee oversteken en vier busritjes voor drie gulden!
Zo pakken ze de veerboot (3 uur) de hoover en de katamaran 35 en 45 minuten en hebben twee dagen lol.
Wij lubberen aan een grote sorbet op een terrasje en denken aan onze oude hond die niet in Engeland mag komen.
De idioten...laat ze die carantaine maatregelen nou eindelijk eens afschaffen of horen ze niet bij de EG?
Bourbourg
Terug door het Canal de Calais naar het sluisje wat ons naar Bourbourg moet brengen. De 'remplacant' die de sluis en de bruggen moet bedienen noteert weer even onze scheepsnaam en nummer en als ik vraag of we met onze diepgang door het kanaal kunnen zegt hij dat er geen probleem is.Nou daar schuiven we dan de sluis door en meteen in een dikke slibbank. Mijn echolood geeft niks meer aan en ik begin het al somber in te zien.
Maar we kunnen niet meer terug en met de allerlaagste toeren op de schroef schuiven we letterlijk door een slootje met afmetingen zoals de Grift achter ons huis.
Met een polsstok kun je erover springen.
Annelies heeft het niet meer en trekt de haren uit haar hoofd vanwege de zenuwen. Ze is doodsbang dat we middenin blijven steken.
Ik kan niet terug en hoop maar dat er geen grote voorwerpen als winkelwagentjes en zo op de bodem liggen. Blijven we steken dan bel ik de 'pompiers' die dan maar een boer met tracteur moeten opscharrelen om me door deze ellende heen het trekken. Een man die langs het kanaaltje in zijn tuin werkt laat van schrik zijn spade vallen, zoiets groots heeft hij nog nooit in zijn achtertuin gezien!
Maar na een zenuwslopend uur over die twee kilometer willen we vastmaken aan het ponton in de haven. Mis dus, een hele meter water en dat is de helft te weinig. Gelukkig snellen wat jongelui toe die ons helpen een ligplaats te inproviseren. Eind goed al goed en ik ga even een biertje pakken om te ontspannen.
Het plaatsje is heel aardig met zijn 'ancien prison' van 1350, leuke pleintjes en zo.
Dat vergoedt een hoop en ik fiets even de omgeving rond om een indruk te krijgen. een plaatselijke visser vraag ik naar de diepte van het kanaal dat ons scheidt van Duinkerken en tot mijn grote opluchting zegt hij dat alles vorig jaar is uitgebaggerd!
Wanneer hij dan vraagt wanneer ik denk aan te komen en ik hem vertel dat ik al in de haven ben maar dan van de andere kant komende puilen zijn ogen uit en hij zegt alleen maar "c'est pas possible, pas possible!, pas d' eau!'
Naar huis
We beginnen nu aan het laatste stuk van de reis.De grens over bij Duinkerken, eerst nog even een bezoek aan de beroemde vestingstad Bergues met zijn indrukwekkende stadsmuren en goed bewaarde gebouwen.
Vervolgens volgen wij het Canal de Furnes naar de Belgische stad Veurne.
en naar Veurne. Het kanaal loopt twee km van de zee en we zien de duinen. Prachtige stadje en hier zie je plots het verschil met het franse.
De huizen hebben minder vaak luiken en men leeft meer buiten, dwz, je ziet overal gezellige terrasjes en de mensen leven opener lijkt het wel. Behalve dat en dat viel ons in het Duinkerkse ook al op zijn de mensen langer en blonder! gek. Zal wel iets met de noormannen te maken hebben gehad ;-))
Op de markt barst het van de cafe's met trappitst dus ik ga even door de knieën! Allee!|
Van hier gaan we nog even naar Diksmuiden aan de Ijzer, de plek waar in WO I zo ontzettend hard gevochten is. Je kunt daar nu nog veel sporen van terug vinden en er is zelfs een stuk loopgraaf authentiek gerestaurerd.
Vandaar nemen we de bekende route naar Brugge en Gent. vandaar de via Antwerpen naar huis.
en dat was het dan!